Sefydlwyd Cymdeithas Amaethyddol Frenhinol Cymru yn 1904, a chynhaliwyd y sioe gyntaf yn Aberystwyth yn ystod yr un flwyddyn.

Mae’r gymdeithas wedi datblygu’n helaeth iawn ers y dyddiau cynnar hynny, ac mae tri digwyddiad y Gymdeithas, sef yr Ŵyl Tyddyn a Chefn Gwlad, Sioe Frenhinol Cymru, a’r Ffair Aeaf, wedi dod yn ddigwyddiadau pwysig yng nghalendr amaethyddol Cymru.

Sefydlwyd Cymdeithas Amaethyddol Frenhinol Cymru yn 1904, a chynhaliwyd y sioe gyntaf yn Aberystwyth yn ystod yr un flwyddyn.

Mae’r gymdeithas wedi datblygu’n helaeth iawn ers y dyddiau cynnar hynny, ac mae tri digwyddiad y Gymdeithas, sef yr Ŵyl Tyddyn a Chefn Gwlad, Sioe Frenhinol Cymru, a’r Ffair Aeaf, wedi dod yn ddigwyddiadau pwysig yng nghalendr amaethyddol Cymru.

Mae deuddydd ardderchog yn llawn hwyl wedi’u mwynhau gan filoedd yng Ngŵyl Tyddyn a Chefn Gwlad Frenhinol Cymru yn Llanelwedd y penwythnos hwn. Roedd yr ŵyl ddeuddydd yn ddathliad o fywyd gwledig, yn arddangos gwir amrywiaeth cefn gwlad Cymru, a bu’n ddiwrnod allan gwych i deuluoedd ifanc, tyddynwyr, ac unrhyw un sydd â chariad at yr awyr agored.

Gyda chyfleoedd i fanteisio ar amrywiaeth eang o wybodaeth yng Nghanolfan y Tyddynwyr, roedd ffermwyr sy’n cadw tyddyn yn gallu dod i wybod am bob math o weithgareddau diddorol, yn cynnwys sgyrsiau ar gychwyn arni gyda’u siwrnai ffermio, cadw gwenyn, ac arddangosiadau llaeth geifr. Roedd amrywiaeth o stondinau i’w mwynhau a phethau i’w gweld, o Gabanau Bugail i Ddreigiau Barfog!

Fe wnaeth Cyswllt Ffermio Garddwriaeth gymryd Canolfan yr Aelodau drosodd ar gyfer Marchnad y Tyfwyr, gan roi’r cyfle i dyfwyr arddangos a gwerthu eu nwyddau dros y ddau ddiwrnod.

Mae’r Ŵyl Tyddyn a Chefn Gwlad bob amser yn llawn adloniant cyffrous, a ’doedd eleni ddim yn eithriad. O gystadlaethau torri coed a choedwigaeth, i’r Gwersyll Ail-greu Canoloesol, roedd yna gyfoeth o wahanol grefftau gwledig ar ddangos. Roedd yr Ardal Bywyd Gwledig yn fwrlwm o weithgareddau i roi cynnig arnynt, megis y cwrs beicio i blant, sgiliau syrcas gan Syrcas Deuluol Panic, a Sioe Gŵn Nofelti Morgannwg gyda’r cyfle i ddod â’ch ci eich hun i gymryd rhan! Cafodd y Brif Sioe Gŵn Agored ei chynnal yn yr Ardal Bywyd Gwledig hefyd, ble gwelsom gannoedd o gŵn yn cystadlu i gymhwyso ar gyfer Crufts 2024.

Yn denu cystadleuwyr a thyddynwyr o bell ac agos, roedd yna resaid ragorol o anifeiliaid yng nghystadlaethau’r da byw a’r ceffylau ym mhob adran, ac roedd hyd yn oed seren Radio Cymru, Ifan Jones Evans ar ein panel beirniadu defaid. Ychwanegwyd nifer o ddosbarthiadau ceffylau newydd eleni, a’r brif un oedd rowndiau cymhwyso Sêr y Dyfodol ar gyfer Sioe Geffylau Ryngwladol Llundain 2023. Cyflwynodd y Gymdeithas ddosbarthiadau Cynhyrchwyd Gartref newydd sbon hefyd gyda chymorth Cymdeithas y Merlod a’r Cobiau Cymreig (WPCS). Bu’r dosbarthiadau hyn yn ffefryn gyda theuluoedd gydag ond aelodau teulu yn gallu cymryd rhan.

I lawer, mae’r Ŵyl yn gyflwyniad i’r byd dangos, ac yn gam cyntaf i fyny’r ysgol at arddangos mewn digwyddiadau mwy. Mae’n gyfle gwych i gyfeirio sylw at y bridiau mwy traddodiadol, prin, a brodorol ac i’r cyhoedd werthfawrogi’r holl amrywiol fridiau o bob cwr o’r Deyrnas Unedig.

Gwnaeth Geraint James, Cyfarwyddwr Anrhydeddus yr Ŵyl sylwadau ar lwyddiant digwyddiad cyntaf CAFC yn 2023; “Rydym wedi cael ychydig ddyddiau bendigedig yn yr Ŵyl Tyddyn a Chefn Gwlad, roedd pawb yn llawn cyffro i fod yn ôl yn Llanelwedd i gychwyn tymor y sioeau. Yr Ŵyl oedd y digwyddiad cyntaf ar ôl ansicrwydd ôl-Covid y llynedd, felly roedd hi’n wych ei gweld yn ôl ar ei hanterth, gyda’r ymwelwyr yn teimlo’n hyderus i fynychu digwyddiadau unwaith eto.

Cawsom ein bendithio â thywydd rhagorol trwy gydol y penwythnos, a gyfrannodd at yr awyrgylch cadarnhaol o deimlo’n dda o gwmpas Maes y Sioe.”

Ar ôl llwyddiant y llynedd, roedd y Parth Gwlân yn ei ôl, yn arddangos amlbwrpasedd gwlân a’r creadigaethau gwych a wneir ohono gydag amrywiol arddangosfeydd a stondinau masnach. Denodd y cystadlaethau trin gwlân a chneifio â gwellau lawer o wylwyr a fu’n mwynhau gwylio’r cystadleuwyr yn brwydro yn erbyn ei gilydd yn y cystadlaethau i nofisiaid, y cystadlaethau canolradd a’r cystadlaethau agored.

Roedd cylch Arddangos yr Ŵyl yn llawn dop o adloniant trwy gydol y ddau ddiwrnod. Heidiodd y tyrfaoedd i wylio’r cystadlaethau Neidio Ceffylau, Sioe Styntiau Beiciau Modur Steve, a Beiciau  Awyr MAD. Perfformiodd Arddangosfa’r ‘Little Nippers’ eu triciau doniol, ynghyd â llawer o adloniant arall, yn cynnwys arddangosfa drawiadol cerbydau o dras Gŵyl Land Rovers Cymru.

Ni fyddai’r un o ddigwyddiadau’r Gymdeithas yn gyflawn heb ei gynnig o fwyd a diod ac ni wnaeth Gŵyl eleni ddim siomi. Yn ogystal â’r Neuadd Fwyd sy’n croesawu cynhyrchwyr yn arddangos y cynnyrch gorau un o Gymru, roedd yr Ardal Bwyd Stryd boblogaidd yn llawn ffrwst gydol y penwythnos gyda phobl yn cymryd ennyd i ymlacio a mwynhau hufen iâ yn yr heulwen.

Yn dilyn cyhoeddiad Dr Fed Slater ei fod yn ymddeol fel Cadeirydd pwyllgor yr Ŵyl, ac fel cyn-Gyfarwyddwr y digwyddiad, talodd Geraint James deyrnged i’w ymroddiad a’i ymrwymiad hael i ddatblygiad yr Wyl dros y blynyddoedd ac i’w gysylltiad hirsefydlog gydag Adran Arddwriaeth y Gymdeithas er canol y 1970au. Dymunwn ymddeoliad hir, hapus, ac iach iddo.

Gan edrych ymlaen at y dyfodol, meddai Prif Weithredwr CAFC, Aled Rhys Jones, “Dyna ddeuddydd anhygoel yr ydym wedi’i gael yma yn yr Ŵyl Tyddyn a Chefn Gwlad. Mae’r tywydd wedi bod yn ogoneddus, mae’r awyrgylch wedi bod yn ffantastig. Mae nifer enfawr o bobl, teuluoedd o bob cwr o Gymru a thu hwnt wedi dod yma i fwynhau’r anifeiliaid, y bwyd, a’r adloniant. Bu’n benwythnos penigamp yma ar faes y sioe. Ond mae hi’n amser i edrych ymlaen yn awr, mae cyfri’r dyddiau yn dechrau… dim ond naw wythnos tan Sioe Frenhinol Cymru!”

Rhestrir prif ganlyniadau’r penwythnos isod, bydd rhestr lawn o ganlyniadau’r cystadlaethau ar gael ar y wefan yn y man: www.cafc.cymru

Prif ganlyniadau’r penwythnos:

Canlyniadau Da Byw

Defaid           

Prif Bencampwr – Dafad North County Cheviot – Mri Meakins & Sloyan (Rhif Catalog – 1771)

Is-Brif Bencampwr – Brîd Cyfandirol Pur – Ben Baker (Rhif Catalog – 1646)

Grŵp o Dair Dafad       

Prif Bencampwr – Dafad Southdown – Gruff a Lynda Richards (Rhif Catalog – 1587)

Is-Brif Bencampwr – Kerry Hill – Old School Kerry Hills – (Rhif Catalog – 1382)

Moch    

Prif Bencampwr – Gloucester Old Spot – Sharon Barnfield (Rhif Catalog – 2036)

Is-Brif Bencampwr – Durock – AJ Walton (Rhif Catalog – 2014)

Geifr Angora

Prif Bencampwr – T Rogers (Rhif Catalog – 3034)

Geifr Godro Diwrnod 1

Pencampwr – Nick Parr (Rhif Catalog – 7206)

Pencampwr Brîd Geifr Pigmi      

Pencampwr – Tracy Carter (Rhif Catalog – 3134)

Pencampwr Anifail Anwes Geifr Pigmi

Pencampwr – P.M. Keates (Rhif Catalog – 3101)

Geifr Boer    

Pencampwr – Jo Jennings (Rhif Catalog – 3346)

Gwartheg

Prif Bencampwr – Shorthorn Bîff – Mary Cormack (Rhif Catalog – 4046)

Is-Brif Bencampwr – Longhorn – Bernard a Margaret Llewellyn (Rhif Catalog – 4031)

Gwobr Stondin Fasnach Bridiau Defaid Orau      

Enillydd – Rhian Rochford – Defaid Mynydd Cymreig Duon – (Rhif Catalog – 1040)

Gwobr Arddangoswr Gorau Llinell y Gwartheg   

Enillydd – Leslie Cook – Henffordd Traddodiadol

Canlyniadau Ceffylau

Rownd Gymhwyso Ardal Cymdeithas y Ceffylau Hŷn 2023

  1. 1012 Pencampwriaeth Mewn-llaw

Pencampwr –  Holly Harford (5080)

  1. 1017 Pencampwriaeth Marchogedig

Pencampwr –  Wendy Harries (5095)

Sioe Ranbarthol Cymru CHAPS

S.1023  Pencampwriaeth Mewn-Llaw        

Pencampwr – Michelle Picford (5126)

S.1033 Pencampwriaeth Marchogedig

Pencampwr –  Sophia Chambers (5144)

S.1034 Armature/Marchogedig a Gynhyrchwyd Gartref/Prif Bencampwriaeth Mewn-Llaw

Pencampwr –  Michelle Picford (5126)

Adran Marchogedig a Nofisiaid – Merlod

  1. 1045 Pencampwriaeth

Pencampwr –  Emma Edwards gyda Stoak Teleri

Is-Bencampwr – Chloe Parker gyda Whalley Red Kite

Ceffylau Trwm/Gwedd a Bridiau Tramor/Byd/Prin

  1. 1050 Pencampwriaeth

Pencampwr – Siedi Shires gyda Milnerfield Jack

Is-Bencampwr – Alexandra Mason gyda Jacktons Fanta

Cobiau Sipsi Traddodiadol

S.1054  Pencampwriaeth  –  Chwilio am Seren (Traddodiadol)

Pencampwr –  Allana Green (5246)

S.1058  Pencampwriaeth  –  Mynd am Ogoniant (Rhan-Frîd)

Pencampwr –  Allana Green (5251)

Cymdeithas Ceffylau Bychain Prydain

  1. 1065 Pencampwriaeth

Pencampwr –  Joanna Davies gyda Ribbons Grafftit Smoking Legacy

Is-Bencampwr –   Charlotte Leonard gyda Scotts Easter Boy

A,B,C,D Cymreig a Rhan-Fridiau Cymreig

  1. 1074 Pencampwriaeth Adran A

Pencampwr –  Peter Jones (5270)

  1. 1083 Pencampwriaeth Adran B

Pencampwr –  Susan Harries (5309)

  1. 1092 Pencampwriaeth Adran C

Pencampwr –  R. J Davies (5335)

  1. 1107 Adran – Pencampwriaeth Rhan-Fridiau Cymreig

Pencampwr –  Eirian Wyn Williams (5379)

Cymreig  Arbennig

  1. 1108 Pencampwriaeth Mewn-Llaw Cymreig Cyffredinol

Pencampwr –  Peter Jones (5270)

Merlod Shetland

  1. 1118 Pencampwriaeth

Pencampwr –  Anna Stevens gyda Toby of Catchpool

Is-Bencampwr –  Dawn Hawker gyda Hawkerbays Empress

Ceffylau Hela yn Gweithio

  1. 1129 Pencampwriaeth Iau

Pencampwr –  Laura Rutter gyda Crossfoot Pippin

Is-Bencampwr –  Hayley Smith gyda Apache Blue Eye

  1. 1130 Pencampwriaeth Hŷn

Pencampwr –  Grace Hampton gyda Rock Heart

Is-Bencampwr –  Jessica Noonan gyda Fronarth Gustav

Ceffylau Tynnu Gwyddelig

  1. 1154 Pencampwriaeth Mewn-Llaw

Pencampwr –  Allana Green gyda Greenview Sheer Imagination

Is-Bencampwr –  Happy Hounds & Horses gyda Nos Da Cariad

  1. 1157 Pencampwriaeth Marchogedig

Pencampwr –  Lynsday John gyda Ainninn Gealach

Is-Bencampwr –  Ceri Simpson gyda Happenchance Grey Diamond

Mynydd a Gweundir

  1. 1162 Pencampwriaeth (Ac Eithrio Bridiau Cymreig a Merlod Shetland)

Pencampwr –  Lucinda Dargavel gyda Strathmore Majestic

Is-Bencampwr –  Dafydd Thomas gyda Simones Firecracker

Pencampwriaeth Canolradd Agored

  1. 1165 Pencampwriaeth

Pencampwr –  Megan Williams (5647)

Pencampwriaeth Ceffylau Rasio a Ailhyfforddwyd

  1. 1168 Pencampwriaeth Ceffylau Rasio a Ailhyfforddwyd

Pencampwr –  Jayne Brace gyda Royal Craftsman

Is-Bencampwr –  Alice Rees gyda Sawago

Ceffylau Arab

  1. 1171 Pencampwriaeth Marchogedig

Pencampwr (ac Is-Bencampwr) –       Lauren Cooper gyda BA Aniswa

S.1176 Pencampwriaeth Mewn-Llaw

Pencampwr – Rhodri Jones gyda Eliana

Is-Bencampwr – Rhodri Jones gyda Song of Nyla

Cyfrwy Untu

  1. 1182 Pencampwriaeth Cyfrwy Untu

Pencampwr –    Charlotte Rees gyda Tooreeny Lad

Is-Bencampwr –  Rachael Forkings gyda Otto Watto

Cymdeithas y Bridiau Asynnod

  1. 1195 Pencampwriaeth Asynnod

Pencampwr –  Hazel James gyda Freystrop Lily May

Is-Bencampwr –  Hazel James gyda Freystrop Crystablelle

  1. 1196 Asyn Lleol Gorau

Pencampwr –  Sarah Hodges gyda Jack

Prif Bencampwriaeth y Ceffylau

  1. 2000 Pencampwriaeth

Pencampwr –    Ribert Scrine gyda Cumano Cassini

Is-Bencampwr –  Allana Green gyda Greenview Sheer Imagination